Powołania w nauczaniu Franciszka
Franciszek wielokrotnie podkreślał, że każde powołanie – czy to do kapłaństwa, życia konsekrowanego, małżeństwa, czy zaangażowania świeckiego – jest darem Bożym, który wymaga rozeznania we wspólnocie Kościoła. W Orędziu na 62. Światowy Dzień Modlitw o Powołania, które napisał 19 marca 2025 roku (na dzień 11 maja 2025) powiedział: „Każde powołanie jest ożywiane nadzieją, która przekłada się na zaufanie Opatrzności”. Zachęcał młodych, by wsłuchiwali się w głos Boga w ciszy modlitwy i nie bali się odpowiadać na Jego wezwanie, nawet w trudnych czasach niepewności, kryzysu tożsamości czy zamętu cyfrowego. Podkreślał, że świat potrzebuje „pasterzy, zakonników, misjonarzy, małżonków”, którzy z nadzieją powiedzą Bogu „tak”. Już z nieba będzie mógł zobaczyć, jak młodzież odpowie na to zaproszenie.
Jego własne doświadczenie powołania, które zrodziło się 21 września 1953 roku podczas spowiedzi, było dla niego punktem odniesienia. Opisywał je jako głębokie spotkanie z Bogiem, które zmieniło jego życie. To osobiste świadectwo może inspirować sercańskie duszpasterstwo powołań, które kładzie nacisk na towarzyszenie młodym w odkrywaniu ich drogi.
Sercanie a Franciszek
Zgromadzenie Księży Sercanów, założone przez o. Leona Dehona, koncentruje się na szerzeniu kultu Najświętszego Serca Jezusowego oraz formacji młodych ludzi do kapłaństwa i życia zakonnego. W kontekście pontyfikatu Franciszka sercanie podejmowali inicjatywy, które odpowiadały na jego wezwania do zaangażowania młodzieży. Przykładem jest Sercańskie Duszpasterstwo Powołań, które organizuje wydarzenia, takie jak weekendy skupienia w seminarium w Stadnikach czy wyprawy rowerowe na Jubileusz Młodych i Europejskie Spotkanie Młodzieży Sercańskiej. Te działania wpisują się w apel Franciszka o „zejście z kanapy” i aktywne poszukiwanie powołania, o czym mówił m.in. podczas Światowych Dni Młodzieży w Krakowie w 2016 roku.
Franciszek, jako jezuita, cenił duchowość ignacjańską, która kładzie nacisk na rozeznawanie. To podejście koresponduje z sercanami, którzy w swojej formacji również stawiają na towarzyszenie duchowe i rozeznawanie woli Bożej. W rozmowie z jezuitami w 2024 roku papież podkreślał znaczenie wspólnoty w odkrywaniu powołań, co jest bliskie sercanom, którzy prowadzą młodych przez formację w seminariach i wspólnotach.
Encyklika Dilexit nos i promocja kultu Serca Jezusowego
- Związek z charyzmatem sercanów: Encyklika Dilexit nos (24 października 2024 r.) jest kluczowym dokumentem papieża Franciszka poświęconym Najświętszemu Sercu Jezusowemu, które stanowi serce duchowości sercanów. Dokument ten, zainspirowany 350. rocznicą objawień św. Małgorzaty Marii Alacoque, odwołuje się do pism założyciela sercanów, o. Leona Jana Dehona, oraz innych sercanów, takich jak ks. Andrea Tessarolo SCJ. Franciszek podkreśla w niej potrzebę kontemplacji Serca Jezusa jako źródła miłości i odnowy duchowej, co bezpośrednio wspiera misję sercanów.
- Wpływ na powołania: Encyklika ożywiła zainteresowanie kultem Serca Jezusowego. Dla młodych ludzi rozważających powołanie zakonne, Dilexit nos stanowi inspirację do odkrywania sercańskiej duchowości, która łączy pobożność z zaangażowaniem społecznym. Dokument ten może przyciągać kandydatów do Zgromadzenia, ponieważ podkreśla aktualność charyzmatu sercanów w odpowiedzi na współczesne wyzwania, takie jak „utrata serca” w świecie.
Franciszkowa duchowość bliskości i miłosierdzia
- Podobieństwa z sercanami: Papież Franciszek był znany z prostoty, bliskości z ubogimi i akcentowania miłosierdzia, co koresponduje z sercańskim hasłem „Sint Unum” (Aby byli jedno) i ich misją budowania braterskich relacji. Sercanie, idąc za o. Dehonem, łączą kult Serca Jezusowego z troską o sprawiedliwość społeczną. Franciszek w encyklikach, takich jak Laudato si’ czy Fratelli tutti, promował podobny model chrześcijaństwa zaangażowanego, co może inspirować młodych do wyboru sercańskiego powołania.
- Atrakcyjność dla powołań: Styl Franciszka – skromny, otwarty, skoncentrowany na „Kościele wychodzącym” – przyciągał młodych ludzi do Kościoła, w tym do zgromadzeń zakonnych. Dla sercanów jego przesłanie o miłosierdziu i trosce o „wspólny dom” wzmacniało ich apel o życie poświęcone miłości Serca Jezusowego, co mogło skłaniać kandydatów do wstąpienia do Zgromadzenia.
- Franciszek wielokrotnie wzywał młodych, by nie bali się odpowiedzieć na Boże powołanie, np. w adhortacji Christus Vivit (2019). Jego osobisty przykład – jezuity, który został papieżem – oraz wsparcie dla zakonnych charyzmatów, takich jak sercański, mogły motywować kandydatów do Zgromadzenia, które łączy kontemplację z misją społeczną.
Praktyczne powiązania
- Inspiracja do misji: Franciszek wzywał do wyjścia na peryferie, zarówno geograficzne, jak i egzystencjalne, co jest zgodne z misyjnym duchem sercanów, którzy prowadzą działalność w wielu krajach.
- Modlitwa i liturgia: Papież doceniał znaczenie liturgii w życiu Kościoła, co koresponduje z inicjatywami sercanów, takimi jak Szkoła Liturgii dla młodych, organizowana w roku jubileuszowym Zgromadzenia.
- Prostota i bliskość: Franciszek był znany z prostoty i bliskości z ludźmi, co odzwierciedlało się w jego gestach, takich jak mieszkanie w Domus Sanctae Marthae zamiast w Pałacu Apostolskim. Ta sama postawa inspiruje sercanów do budowania wspólnot otwartych i dostępnych dla młodych.
Wpływ na sercańskie powołania
W słowach skierowanych do sercanów w czasie ostatniej Kapituły Generalnej papież Franciszek mówił między innymi: „Być jednym, aby świat uwierzył. To ambitny cel, który rodzi wiele pytań. Jak być misjonarzami dzisiaj, w epoce naznaczonej ogromnymi i złożonymi wyzwaniami? W różnych dziedzinach apostolatu, w których działacie, jak można powiedzieć ‘coś znaczącego światu, który zdaje się stracił serce’? (…)
Czcigodny Léon Gustave Dehon może pomóc nam odpowiedzieć na to pytanie. W jednym ze swoich listów, rozważając Mękę Pańską, zauważył, że ‘bicze, ciernie, gwoździe’ wypisały na ciele Zbawiciela jedno słowo: miłość. Następnie dodał: ‘Nie zadowalajmy się jedynie czytaniem i podziwianiem zewnętrznej strony tego boskiego pisma. Przeniknijmy do jego serca, a ujrzymy znacznie większą cudowność: niewyczerpaną i niezawodną miłość, która chętnie cierpi i oddaje się bez znużenia’ (…).
W tym tkwi sekret wiarygodnego i skutecznego głoszenia: pozwolić, jak Jezus, by słowo ‘miłość’ zostało zapisane na naszym ciele, czyli w konkretności naszych czynów. Czynić to z wytrwałością, niezłomnie w obliczu palących osądów, niepokojących problemów i złości, która rani nasze serca; czynić to niestrudzenie, z niewyczerpaną miłością do każdego brata i siostry, w solidarności z Chrystusem Odkupicielem w Jego pragnieniu zadośćuczynienia za grzechy całej ludzkości. W solidarności z Panem, ukrzyżowanym i zmartwychwstałym, który wobec tych, którzy cierpią, błądzą i nie wierzą, nie wzywa do osądu, lecz do ‘miłości i łez za tymi, którzy zbłądzili, [aby] całkowicie zaufać Bogu’. (…)
W ten sposób obiecuje nam ‘spokój, który chroni nas przed burzami szalejącymi wokół nas’. Czcigodny Dehon zrozumiał tę naukę i praktykował ją do końca, co potwierdzają jego ostatnie słowa, wzruszające w swej prostocie, które zostawił wam w testamencie na łożu śmierci: ‘Dla Niego żyłem, dla Niego umieram. On jest moim wszystkim, moim życiem, moją śmiercią, moją wiecznością’.
Drodzy bracia, trwajcie w waszej misji z tą samą wiarą i hojnością! Dziękuję wam za wszystko, co robicie na całym świecie. Błogosławię was i wszystkich waszych współbraci, towarzyszę wam moimi modlitwami i proszę, nie zapominajcie modlić się za mnie” (pełny tekst przemówienia znajdziesz na: “I thank you for all that you do” | Dehonians).
Podsumowanie
Papież Franciszek, przez swoje nauczanie i osobiste świadectwo, stanowi inspirację dla sercanów w ich pracy nad powołaniami. Jego wezwania do rozeznawania, nadziei i służby na peryferiach współgrają z charyzmatem Zgromadzenia Księży Sercanów, które aktywnie angażuje młodych w odkrywanie ich drogi życiowej. Inicjatywy, takie jak sercańskie duszpasterstwo powołań czy Szkoła Liturgii odzwierciedlają ducha Franciszka, który zachęcał do aktywnego „tak” na Boże wezwanie, niezależnie od formy powołania.
W sobotę, 26 kwietnia 2025 śp. papież Franciszek zostanie złożony do grobu. Jednak na pewno to go nie powstrzyma, by orędować za nowymi powołaniami do służby w Kościele. Modląc się za niego, możemy też i jego teraz poprosić: „nie zapomnij wstawiać się za nami”.
Jeśli potrzebujesz bardziej szczegółowych informacji o konkretnych działaniach sercanów, zajrzyj na stronę: Młodzi Sercanie - Sercańskie Duszpasterstwo Powołań jak i Sercańskie Dni Młodych.
ks. Zdzisław Huber SCJ